home / informatie / Voor zorgprofessionals

Voor zorgprofessionals

Over het onderzoek

Op dit moment krijgen mensen tussen de 55 en 75 iedere twee jaar een uitnodiging voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Zij doen dan een ontlastingstest. Bij een gunstige (negatieve) uitslag krijgen ze twee jaar later de volgende uitnodiging.

Bij het wetenschappelijk onderzoek verandert dit: deelnemers met een gunstige uitslag worden dan uitgenodigd met verschillende uitnodigingsintervallen. Dat kan na één, twee of drie jaar zijn.

De onderzoekers van het Erasmus MC hebben een vergunning voor dit onderzoek gekregen van de minister na positief advies van de Gezondheidsraad. Wij houden ons aan de Wet op het Bevolkingsonderzoek.

Meer informatie?

Heeft u nog vragen over het weten­schappelijk onderzoek? U kunt ons bereiken via email: fit@erasmusmc.nl

Kans op darmkanker is verschillend

Een gunstige uitslag betekent dat de hemoglobineconcentratie in de ontlasting onder de afkapwaarde ligt (47 microgram Hb/g ontlasting). Analyses van de gegevens van het bevolkingsonderzoek darmkanker hebben laten zien dat het risico op darmkanker sterk samenhangt met de hemoglobineconcentratie in de ontlasting, ook onder de afkapwaarde.

Zit de hemoglobineconcentratie er net onder (15-47 microgram Hb/g ontlasting), dan is het risico op darmkanker veel groter dan wanneer de concentratie niet meetbaar is (0 microgram per Hb/g ontlasting). Kortom: er zit een verschil in risico op darmkanker bij mensen met een gunstige uitslag.

Aangepaste uitnodigingsintervallen

Bij het wetenschappelijk onderzoek nodigen we deze groepen daarom uit met aangepaste uitnodigingsintervallen voor een volgende ontlastingstest. Deelnemers worden geloot in een onderzoeks- of controlegroep. We verdelen de onderzoeksgroep in drie groepen:

  1. Mensen met een hemoglobineconcentratie net onder de afkapwaarde. Hen nodigen we eerder uit voor een nieuwe ontlastingstest (na één in plaats van standaard twee jaar).
  2. Mensen met een gemiddelde hemoglobineconcentratie. Hen nodigen we na twee jaar uit, net zoals ze gewend zijn in het bevolkingsonderzoek.
  3. Mensen met een niet-meetbare hemoglobineconcentratie. Hen nodigen we later uit (na drie jaar in plaats van standaard twee jaar).

De mensen in de controlegroep nodigen we na twee jaar uit. Net als in het bevolkingsonderzoek.

Waarom doen we dit onderzoek?

Het bevolkingsonderzoek darmkanker heeft voor- en nadelen. Ook het gebruiken van verschillende uitnodigingsintervallen heeft voor- en nadelen. Het doel van dit wetenschappelijk onderzoek is om de balans tussen voor- en nadelen van het bevolkingsonderzoek darmkanker te verbeteren.

Deelnemers met een hoger risico zouden meer voordeel kunnen hebben wanneer zij eerder uitgenodigd worden. We kunnen darmkanker dan voorkomen of in een eerder stadium opsporen. Deelnemers met een lager risico zouden minder nadelen kunnen hebben van het onderzoek, omdat zij minder vaak mee hoeven te doen. Een nadeel is bijvoorbeeld het onnodig ondergaan van een vervolgonderzoek (coloscopie), als mensen onterecht een ongunstige uitslag krijgen. Ze zouden dan ongerust kunnen zijn, terwijl dat mogelijk niet nodig was. Natuurlijk is er ook een risico op complicaties bij de coloscopie.

Uiteindelijk verwachten we dat met aangepaste uitnodigingsintervallen de balans tussen voor- en nadelen van het bevolkingsonderzoek op populatieniveau beter verdeeld is.

Opzet van het onderzoek

Vanaf juli 2022 nodigen wij ruim 50.000 mensen uit de regio Midden-West uit voor dit onderzoek. Dit zijn mensen die eerder een gunstige uitslag van hun ontlastingstest hebben gehad. We loten de deelnemers in de volgende groepen:

  • De controlegroep krijgt na twee jaar de volgende uitnodiging;
  • De onderzoeksgroep wordt verdeeld in drie groepen. Daarbij kijken we naar de hemoglobineconcentratie in de ontlasting bij de vorige ontlastingstest. Zij krijgen de volgende uitnodiging na één jaar (15-47 microgram Hb/g ontlasting), twee jaar (>0 – 15  microgram Hb/g ontlasting), of drie jaar (0 microgram Hb/g ontlasting). In welke groep ze komen, hangt dus af van hun persoonlijke risico.

Het telefoonnummer van de infolijn van bevolkingsonderzoek Midden-West is: 088 266 90 00.

Groepsgesprekken

We vragen een selectie van de deelnemers ook om mee te doen aan groepsgesprekken. Er zijn twee focusgroepen:

  • Groep deelnemers met een hemoglobineconcentratie van 15-47 microgram Hb/g ontlasting. Zij worden na één jaar weer uitgenodigd;
  • Groep deelnemers met een hemoglobineconcentratie van 0 microgram Hb/g ontlasting. Zij worden na drie jaar weer uitgenodigd.

Via de focusgroepen verzamelen we informatie over het wetenschappelijk onderzoek. Deelnemers vertellen ons over hun ervaring met het nieuwe uitnodigingsinterval.

Wat als iemand niet mee wil of kan doen?

Als iemand niet mee wil doen aan het wetenschappelijk onderzoek, dan hoeft hij niets te doen. Hij wordt dan automatisch weer uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek darmkanker.